استبداد نفتی و وقوع انقلاب اسلامی در ایران

نظام حکومتی در ایران در طول تاریخ همواره استبدادی بود. استبدادی که تابع هیچ گونه قانون و مقرراتی نبود و فرامین شاه بر همه چیز مقدم بود. در آن دوران شریعت ابزاری برای توجیه مشروعیت حکومت تلقی می شد. پادشاهان حکومتشان را ناشی از اراده و مشیت خداوند می دانستند و خود را سایه ی خدا بر روی زمین تلقی می کردند و با توسل به منابع دینی ظل اللهی سعی داشتند به حکومتشان مشروعیت ببخشند. اما با افزایش درآمد های نفتی از سال 1342، بر این عناصر چیزی اضافه شد به نام نفت که قدرت مالی حکومت را افزایش داد. این افزایش قدرت موجب غرور بیش از حد شاه شد که به خود جرأت و جسارت هر کاری را می داد. در واقع هر چه درآمدهای نفتی بیشتر می شد تجاوزش به حوزه ی عمومی و خصوصی نیز افزایش می یافت. در حالی که حکومت های پیشین اگرچه استبدادی بودند، اما به خود اجازه نمی دادند که وارد حریم خصوصی مردم شوند. بنابراین در این دوران استبداد مبتنی بر نفت شکل گرفت. در این راستا، یکی از نظریاتی که تبیین کننده ی رابطه میان رشد درآمد های نفتی و افزایش قدرت استبدادی رژیم با شکل گیری اعتراضات انقلابی در اواخر دهه ی 1350 می باشد، نظریه ی استبداد نفتی است که در این رساله، نگارنده بر آن است که به تطبیق آن دو با یکدیگر بپردازد.